Hər bilgini əhatə edən bitig
İtburnu gülçiçəklilər fəsiləsinə aid bir bitki cinsidir. O, çox faydalı bir bitkidir. İtburnunun 300 növü var. Azərbaycanda isə 42 növü mövcuddur. Bunlardan 36- sı yabanı itburnudu. Sənaye üçün isə 2 növ əhəmiyyətlidir. Qəhvəyi və qarışıq itburnu.
Nəsli kəsilməkdə olan heyvanlar dəstəsinə elə heyvanlar daxil edilir ki, mövcud şərait dəyişdirilməzsə və ya insan fəaliyyəti dayandırılmazsa tezliklə onların yer üzündə qalan nümayəndələridə məhv olacaqdır.
Meşə - Nisbətən böyük və ya kiçik sahədə yerləşən, bir- birinə və bitdiyi şəraitə, yəni bitkilərə, iqlimə, heyvanlar aləminə və s. təsir edən, burada birgə və ziddiyət şəraitində inkişaf edən ağac bitkiləri topluluğuna Meşə deyilir.
Dünyada məhdud sayda olan çəhrayı göllər var. Göllərin bu rəngə boyanması səbəbləri arasında dunaliella salma alg adlı yosunun və halobacterial kimi canlıların göldə yaşamasıda vardır.
Qonur ayı Bəzən meşəli, bəzən isə qayalı çılpaq əraziləri əhatə edir. Qidası fəsillərdən asılı olaraq həm bitki, həm də heyvan mənşəlidir. Cütləşmə dövrü may-iyul aylarında baş verir. Boğazlıq dövrü latent mərhələ ilə birlikdə 6-8 ay çəkir. Balalar yanvar-mart aylarında hələ qış yuxusu dövründə dünyaya gəlirlər.
Son 10 ilin tədqiqatları bəbirlərin Hirkan meşələrində, Zəngəzur silsiləsində, Darıdağ, Nehrəmdağ və Dərəşamda, Mingəçevir su anbarının şimalında Axar-Baxar silsiləsində yaşayıb qalmasını müəyyən etmişdir.
Heyvanlar aləmi müəyyən ərazi və ya akvatoriyada bir neçə heyvan növünün uzun müddət ərzində yaranmış və formalaşmış toplusudur. Azərbaycanın heyvanlar aləminin zənginliyi barədə ilk məlumata şərq səyyahlarının yazılarında rast gəlmək olar.
Azərbaycan Respublikasının ərazisi zəngin floraya malikdir. Burada 4500-dən çox çiçəkli, ali sortlu bitki növü yayılmışdır. Növlərin ümumi sayına görə Azərbaycanın florası Cənubi Qafqazın başqa respublikalarına nisbətən xeyli zəngindir. Respublikada rast gələn bitki növləri Qafqazda bitən bitki növlərinin ümumi miqdarının 66%-ni təşkil edir.
Azərbaycan Respublikasında hava temperaturunun və atmosfer yağıntılarının paylanması və rejiminin xüsusiyyətləri, həmçinin rütubətlənmə şəraiti nəzərə alınaraq Yer kürəsindəki 11 iqlim tipindən (V.V.Keppenə görə) 8-i burada olduğu müəyyən edilmişdir. Bu tiplərin çoxu yarımtiplərə bölünür.
Azərbaycan ərazisində baş verən dağıdıcı zərbələr qədim zamanlardan məlumdur. "Bütün ölkəni alt-üst etmiş və şəhərləri və kəndləri udmuş" hadisə barədə ilk məlumat 427-ci ildə qeydə alınmışdır. Azərbaycanın güclü zəlzələlərindən biri hesab olunan, 1139-cu ilin 9 ballıq zəlzələsi zamanı Gəncə şəhəri dağılmış, çox sayda insan həlak olmuş və Göy-Göl gölü yaranmışdır.
